Bilim dünyasını son günlerde yüksek dereceli olarak alrma geçiren Maymun çiçeği virüsü tüm dünyada yeni bir pandemi konusu oldu.
Enfeksiyon hastalıkları ve klnik Mikrobiyoloji uzmanı Prof.Dr. İftahar Köksal Maymun çiçeği virüsü hakkında bilinmesi gereken 5 gerçeği anlattı.Prof.Dr. İftahar Köksal halen Avrupa ülkeleri ve ABD’nin de aralarında olduğu bir çok ülkede ortaya çıkan hastalığın ,seyahatlaerin devam etmesi ve solunum yolu damlacıkları, ile bulaşabilmesinden dolayı ülkemizde de görüldüğünü belirterek dikkatli olunması gerektiğini ve doğru kaynaklardan bilgilenerek hastalık hakkında gereksiz endişeye kapılmaması gerektiğini bildirdi.
İşte Maymun çiçeği hakkında bilmeniz gereken 5 nokta;
Maymun çiçeği hakkında bilmeniz gereken önemli bilgi
1- Maymun çiçeği hastalığı bu belirtilerle seyrediyor.Maymun çiçeği virüsü insana bulaştıktan sonra hastalık belirtileri ortaya çıkana kadar 5-21 gün arasında değişiyor.Virüs kuluçka süresinde değil ,belirtiler baş gösterdikten sonra başlıyor.Hastalık önce %85 oranında ateş yükselmesi ,baş ağrısı,kas ağrıları,lenf düğümlerinde şişme,titreme ve halsizlik ile kendini gösteriyor..Ateşin ortaya çıkmasından 1 ila 5 gün sonra ise hastaların %97’sinde genellikle yüzde başlayan ve sonra vücudun diğer bölgelerine yayılankızarıklıklar gelişiyor.Lezyonlar;önce deride döküntü,sonra kabarıklık şeklinde oluyor.Bu kabarıklık yaklaşık 7 gün sürüp sonradan kayboluyor.Hastalık 2-4 hafta içerisine kendiliğinden iyileşiyor.Maymun çiçeği Virüsünün teşhisi derideki lezyonlardan alınan sıvılarda PCR testi ile konuyor. Tercihen birden fazla lezyondan örnek almak gerekiyor.
2-Maymun çiçeği virüsünün bulaşması;Virüsle enfekte olan ,maymun,sıçan ve sincap gibi hayvanlar ve kemirgenlerin derisi ve vücut sıvıları ile temasta olunca geçiyor.Ve virüs insandan insana bulaşıyor.Özellikle tahriş olmuş deri,küçük çizikler solunum damlacıkları ve mukoza(gözler,burun ve ağız yoluyla)geçiyor.Solunum damlacıkları genellikle birkaç metreden fazla hareket edemediği için uzun süreli yüz yüze temas olduğunda bulaşıyor. İnsandan insana bulaşması bu etkenlerin dışında vücut sıvıları ve cinsel ilişki yoluyla oluyor.
3-Kovid 19 gibi mutasyona uğramıyor.Kovid 19’un RNA virüsü olduğunu yani yani çok fazla mutasyona uğrayarak çok fazla yayıldığını, maymun çiçeği Virüsünün ise Kovid-19’un aksine DNA virüsü olduğunu, bu nedenle çok fazla mutasyona uğramadığını belirten Prof. Dr. İftihar Köksal “Maymun çiçeği aniden mutasyona uğrayarak insanlara bulaşması Kovid-19 gibi kolay olmadığından pandemi beklentisi bulunmuyor” diyor. Ayrıca Kovid-19’un havada asılı kalan virüsler nedeniyle bulaş riskinin çok daha fazla olduğunu, maymun çiçeği virüsünün ise havada asılı kalamadığından bulaşması için uzun süre yüz yüze temas gerektiğini söyleyen Prof. Dr. İftihar Köksal, halen hastalığa karşı ilaçlar ve gerektiğinde devreye sokulabilecek aşısı olduğunu, bu nedenle paniğe kapılacak bir durum olmadığını vurguluyor.
4-Özel bir tedavisi yok.Hastalık özellikle bağışıklığı zayıf kişilerde ve çocuklarda şiddetli seyrederken hayati risklere yol açabiliyor..Prof. Dr. İftihar Köksal, günümüzde maymun çiçeği enfeksiyonu için özel bir tedavi bulunmadığını, hastalığın genellikle yaklaşık iki-dört hafta içinde kendiliğinden iyileştiğini belirterek şöyle konuştu:
“Çiçek aşısı maymun çiçeğine karşı korumada en az yüzde 85 etkilidir. ABD’de uzmanlar ayrıca maymun çiçeğine maruz kaldıktan sonra aşılamanın hastalığı önlemeye veya daha az şiddetli hale getirmeye yardımcı olabileceğini ifade etmektedir. Çiçek aşısı günümüzde rutin uygulamada yer almayan bir aşıdır. Maymun çiçeği hastalığının dünyada artışı söz konusu olursa çiçek aşısı ile aşılama için yeni bir karar alınabilir.”
5-Bu önlemlerle korunmak mümkün;Enfeksiyon solunum yolu ve temasla bulaşmasının önlenmesi için şüpheli ve doğrulnmış vakalar için uygun solunum izolasyonunun şart olduğunu belirten Prof. Dr. İftihar Köksal “Kabuklanmış döküntüler bile bulaşıcı olduğundan dolayı yatak takımları ve giysiler gibi temas yoluyla enfeksiyondan kaçınmak için özen gösterilmesi gerekir. Ellerin mutlaka sık ,sık yıkanması, hijyen kurallarına özen gösterilmesi en etkili yöntemdir.
Sağlık çalışanlarına bulaşı engellemek için şüpheli vakaların dikkatle değerlendirilmesi ve hastalara ait numunelerin uygun koşullarda çalışılması gereklidir” dedi.
Milliyet/Pembenar
